Jan van Neerbos is belastingadviseur en partner bij Verstegen. Zijn uitgebreide kennis van het fiscale en civiele recht vertaalt hij graag naar bondig en praktisch (fiscaal) advies. Als het om complexe zaken gaat is Jan messcherp. In zijn vrije tijd beoefent hij een sport die ook precisie vergt: Japans zwaardvechten.

Het kabinet heeft duidelijkheid gegeven: de bedrijfsopvolgingsregeling (de BOR) blijft ook in 2024 in stand. Elk jaar neemt de spanning onder belastingadviseurs weer toe als Prinsjesdag nadert. De grote vraag is telkens weer of de BOR nu wel of niet afgeschaft gaat worden. De belastingadviseurs hoeven zich hier dit jaar niet meer druk over te maken, maar er gaat wel aan de faciliteit gesleuteld worden.


Fiscaal gunstige bedrijfsopvolging blijft mogelijk, maar wel 76% duurder

De (huidige) BOR is een fiscaal voordelige regeling om een onderneming of aandelen in een onderneming met minder schenk- of erfbelasting (BOR) aan opvolgers over te dragen. Ook voor het doorschuiven van de inkomstenbelasting is er een regeling. De BOR kent een vrijstelling van ongeveer € 1,2 miljoen en daarboven wordt slechts 17% in de belastingheffing betrokken. Hierdoor is, rekening houdend met het maximale tarief van 20% belasting, niet meer dan 3,4% schenk- of erfbelasting verschuldigd bij een overdracht.

De discussie over de BOR is al zo oud als de regeling bestaat. Het belastingvoordeel zou vooral terecht komen bij de rijke Nederlanders en dat gaat dan weer ten koste van de armere Nederlanders. Degenen die gebruik maken van de BOR wijzen vooral op de continuïteit van het bedrijfsleven die met de BOR beter geborgd is. De verschillende partijen in deze discussie zullen nooit tot een consensus komen, denk ik.

Feit is wel dat bijvoorbeeld veel boerenbedrijven de regeling nodig hebben om de onderneming door te kunnen zetten naar de volgende generatie. Boeren beschikken over het algemeen over de nodige hectaren grond en zijn daardoor vermogend. Het rendement dat met de onderneming wordt behaald is doorgaans niet hoog en verkoop van grond betekent een slechter businessmodel. Als bij elke bedrijfsoverdracht 20% van de grond moet worden verkocht om de belastingheffing te voldoen, dan blijven er steeds minder boeren over.

Hetzelfde geldt voor veel familiebedrijven die hun vermogen vaak voor het overgrote deel in hun onderneming hebben zitten. Als bij elke overdracht 20% van hun vermogen naar de Belastingdienst mag, dan vermindert de slagkracht van deze ondernemingen, om nog maar te zwijgen over de impact die dit zal hebben op de banenmachine die deze ondernemingen zijn voor Nederland. Zeker omdat het vermogen lang niet altijd liquide beschikbaar is.

Recent heeft het kabinet aanpassingen van de BOR aangekondigd. De vaste vrijstelling zal wat worden verhoogd. Maar het belaste deel daarboven gaat naar 30% in plaats van 17%. In relatieve zin is dit een belastingverhoging van maar liefst 76% en dat is niet niks. In ieder geval reden om als ondernemer weer een keer na te denken over de toekomst van je bedrijf.