Al tientallen jaren wordt er onderzoek gedaan naar het effect van goede slaap en de slaapduur op (sport) prestaties. Dit soort onderzoeken worden vooral gedaan onder topsporters omdat zij dagelijks bezig zijn met het optimaliseren van hun trainingen om de beste sportprestatie te kunnen leveren. De resultaten van deze onderzoeken zijn natuurlijk voor iedereen van belang, topsporters, sporters en niet-sporters. Slaapspecialist Hendriksen legt het verband tussen goed slapen en beter sporten.
Slaap heeft natuurlijk op heel veel lichaamsfuncties effect en niet alleen op onze spieren. We benoemen er 5, die ook voor alle sporters van belang zijn.
Het effect van goede slaap op sportprestaties
Joop Zoetemelk zei het jaren geleden al, de wedstrijd win je in bed. Want een uitgerust lijf en brein geeft je energie, motivatie, kracht, snellere reactie en voorkomt blessures. Maar zoals (top) sporters meer dan het gemiddelde aantal calorieën moeten innemen, hebben zij ook meer slaap nodig. Wanneer je veel energie gebruikt, heb je immers ook meer herstel nodig. Het is dan niet voor niets dat bekende topsporters vaak langer slapen dan gemiddeld. Roger Federer en LeBron James slapen bijvoorbeeld meer dan 10 uur per nacht!
Slapen en herstellen
Slechte slaapkwaliteit en slaapgebrek belemmeren de hersenfuncties. Bovendien heeft een verminderde slaap een directe invloed op de afgifte van groeihormoon en verandert de cortisolsecretie, waardoor het herstel na inspanning en stress wordt beïnvloed. Slaapgebrek verhoogt ook het proteïne niveau, waardoor uiteindelijk het immuunsysteem wordt aangetast en het spierherstel wordt belemmerd en dit heeft een impact op prestaties en herstel.
Voorkomen van blessures door voldoende goede slaap
Sportblessures willen we natuurlijk allemaal voorkomen en ook daar speelt goede slaap een rol in. Uit onderzoek blijkt dat sporters die minder dan 8 uur slapen 1,7 keer meer kans hebben op een blessure dan sporters die meer dan 8 uur goed slapen. Bovendien blijkt dat als we ouder worden de kans op een blessure groter wordt door de ‘slaapschuld’ die we opbouwen.
Slapen en je sportbrein
Je zou het misschien niet zeggen, maar als je aan het sporten bent is je brein het hardste aan het werk. Neem bijvoorbeeld je reactiesnelheid, concentratie, evenwicht, een strategie ontwikkelen, een snelle beslissing nemen en prioriteiten stellen. Verschillende breintaken worden gedaan in de prefrontale cortex. Uit hersenonderzoek blijkt dat diepe slaap verschillende herstellende functies heeft. Diepe slaap lijkt inderdaad een gunstige invloed te hebben op de prefrontale cortex, wat ook een positieve invloed zal hebben op de functies die door dit hersengebied worden aangestuurd.
Creatiever door slaap
Creatief problemen oplossen is essentieel voor sporters. Bij elk spel, elke competitie worden sporters geconfronteerd met beslissingen die hun winstkans kunnen vergroten of verkleinen. De relatie tussen slaap en creativiteit komt voort uit de directe invloed van slaap op het leren en de vorming van nieuwe concepten, ideeën of oplossingen en uiteindelijk op het ontstaan van creativiteit. Er werd aangetoond dat REM-slaap het creatief oplossen van problemen kan verbeteren. En REM-slaap wordt geassocieerd met originaliteit en een globale maatstaf voor figuurlijke creativiteit.